Lëkura izolon dhe mbron trupin nga mjedisi i jashtëm. Kur lëkura plagoset, trupi aktivizon automatikisht një fenomen natyror biologjik: shërimin.

Ai është një proces kompleks rikuperues gjatë të cilit trupi ka nevojë të ndalojë gjakderdhjen dhe të mbrojë, pastrojë dhe mbyllë plagën. Indi i dëmtuar duhet të rindërtohet për t'i ngjarë indit fillestar sa më afër që të jetë e mundur.
 

Faza 1: Fillimi (zgjat dy deri në katër ditë)

Së pari, formohet një mpiksje gjaku për të ndihmuar në ndalimin e gjakderdhjes. Pastaj, shumë shpejt, trupi do të përgatitet për të luftuar infeksionin dhe për të mbrojtur veten kundër mikrobeve dhe trupave të huaj. Indet e dëmtuara shkatërrohen falë qelizave speciale që i thithin ato. Kapilarët e gjakut janë më të depërtueshëm dhe nxisin lëvizjen e plazmës së gjakut dhe qelizave imune (p.sh. antitrupat) në rajonin e traumatizuar.

Faza 2: Riparimi (zgjat 10 deri në 15 ditë)

Enët e vogla që u lënduan gjatë traumës së lëkurës gradualisht do të rindërtohen. Trupi fillon të mbushë substancën e humbur me një ind të ri duke sintetizuar fibrat e kolagjenit me fibroblaste.
Një epitel formohet në shtresën më të sipërme të lëkurës. Në të njëjtën kohë, plaga do të tkurret, duke lejuar që skajet e plagës të lëvizin së bashku derisa plaga të mbyllet plotësisht. Aktivizohen qeliza dhe molekula të shumta. Kjo fazë është e rëndësishme për të parandaluar dëmtimin estetik, duke patur parasysh që jo të gjithë shërohemi në mënyrë të barabartë. Sa më e errët të jetë lëkura dhe sa më të ri të jemi, aq më i lartë është rreziku për një mbresë të dukshme. Për më tepër, shërimi është më pak efektiv në disa pjesë të trupit, duke përfshirë gjoksin, dërrasën e krahërorit, shpinën dhe nyjet.

Faza 3: Maturimi (zgjat dy muaj deri në dy vjet)

Gjatë kësaj faze, fibrat e kolagjenit dhe elastinës do të bëhen më të dendura dhe do të rriten për të strukturuar lëkurën. Shtrati vaskular gjithashtu do të përgatitet të kthehet në një gjendje "normale". Si rezultat, rezistenca e lëkurës do të rritet, dhe po kështu edhe elasticiteti i saj, duke e lejuar atë të jetë më e fortë. Zona e shëruar mbetet e brishtë për dy vjet ndërsa lëkura rikthehet në ekuilibrin fillestar.

Shërimi do të shkaktojë një sëri fazash për të riparuar dëmtimin. Ai përfshin 3 faza të njëpasnjëshme, të cilat karakterizohen nga aktivitete qelizore specifike që ndajnë procesin e riparimit në sekuenca precize kronologjike të mbivendosura. Çdo fazë vlen.

Cilat janë llojet e ndryshme të lezioneve?

Lezionet mund të klasifikohen bazuar në karakteristikat e tyre biologjike dhe klinike: sa hidratim/ushqim kanë nevojë dhe sa okluzion kanë nevojë. Ekzistojnë tre klasa të lezioneve:

Lezione në rrjedhje: lezione që i nënshtrohen macerimit që duhet të thahen me një produkt jo-okluziv që lejon ajrin të arrijë plagën

  • Dermatiti i pelenave,
  • Macerimi i palosjes së lëkurës,
  • Lia e dhenve me lezione që rrjedhin, dhe
  • Flluska.

Lezione jo-rrjedhëse: lezione sipërfaqësore deri të moderuara që kanë nevojë për lagështi nga një produkt gjysëm okluziv që mund të marrë frymë

  • Pas një procedure kirurgjikale (p.sh. qepjet);
  • Prerje, gërvishtje dhe dëmtime të tjera të përditshme pas tharjes së plagës;
  • Lia e dhenve në fazën e shërimit;
  • Pas një procedure kozmetike (p.sh. peeling, trajtim me lazer, heqje e përhershme e qimeve, tatuazh dhe heqje tatuazhesh);
  • Dermatiti i pelenave jo-rrjedhës; dhe
  • Terapia rrezatuese.

Lezione jo rrjedhëse: lezione mesatare deri te ato kryesore që kërkojnë ushqim të rimbushjes së lipideve nga një produkt okluziv që formon një barrierë

  • çarje, copëza të thata, pulpit, etj;
  • Djegiet;
  • Gërvishtje; dhe
  • Trajtime abrazive me lazer.

Para së gjithash, është thelbësore të merret parasysh topografia e mbresës. Disa zona të trupit nuk shërohen si të tjerat.
Për shembull, ekziston rreziku që skajet e një plage të vendosur në pjesën e prapme ose në gjoks të ndahen, duke shkaktuar një rrezik në rritje të mbresave hipertrofike ose keloide.
Plagët në gjunjë ose në kavilje kërkojnë shumë kohë për t’u shëruar. Është thelbësore që të monitorohen me kujdes dhe të kujdesemi për ta rregullisht për të promovuar shërimin e duhur.
Gjenetika gjithashtu luan një rol shumë të rëndësishëm. Ju gjithmonë duhet t’i referoheni plagëve të kaluara për të vlerësuar rreziqet e shërimit jo të rregullt. Mbani në mend se procesi i shërimit nuk ka mbaruar pasi mbresa të jetë mbyllur. Shërimi është çështje muajsh dhe ndryshon nga një individ te tjetri.

Pasi mbresa të mbyllet, do të duhet të merrni disa masa paraprake për disa muaj. Në varësi të vendit ku ndodhet mbresa në trup, duhet të kini kujdes që të mos i bëni shumë presion (për shembull, mos mbani gjëra të rënda nëse mbresa është në shpinë) sepse kjo rrit rrezikun që skajet të veçohen, duke shkaktuar përçarje të qepjeve. Mbresa duhet të evoluojë sa më natyrshëm që të jetë e mundur, por disa produkte mund të kufizojnë koret, kruajtjen dhe dhimbjet, të cilat ndikojnë në cilësinë e shërimit.

Së fundmi, ju absolutisht duhet të zgjidhni një produkt optimal për foto-mbrojtje  me një faktor mbrojtës të lartë dhe ta aplikoni atë shpesh për të arritur një mbrojtje të qëndrueshme ndaj rrezeve UV. Lëkura e dëmtuar që është e ekspozuar ndaj rrezeve UV ka më shumë të ngjarë të ketë hiperpigmentim pas-mbresave. Mbrojtja e vetes nuk është e rëndësishme vetëm në verë; rrezet UV ju bombardojnë gjatë gjithë vitit, madje edhe përmes reve, dritareve, xhamave dhe të tjera. Rreziku i hiperpigmentimit të mbresës zakonisht zgjat gjashtë muaj, por mund të vazhdojë deri në dy vjet. Vetëm një mjek mund të vlerësojë nëse rreziku është zvogëluar.

Disa njerëz kanë një tendencë të përjetojnë shërim të vështirë. Një mbresë hipertrofike është një mbresë aktive që bymehet gjashtë javë deri në tre muaj pas procedurës dhe bëhet e kuqe. Ajo mund të përparojë ngadalë në një keloid. Ka edhe raste të shërimit anormal kur rrjedhat qelizore dhe vaskulare vazhdojnë të zhvillohen pranë mpiksjes.
Në të gjitha rastet, duhet të kontrolloni mbresën tuaj brenda tre muajsh pas procedurës dhe të shihni një profesionist shëndetësor nëse bymehet ose skuqet.

CFARE DUHET TE BEJ?

ÇDO DITË

Mbroni zonën e dëmtuar sipas udhëzimeve të mjekut tuaj. Nëse është një dëmtim i vogël për të cilin nuk keni vizituar një mjek, duhet të filloni duke dezinfektuar plagën, pastaj zgjidhni një produkt trajtimi të përshtatshëm për llojin e plagës. Bisedoni me farmacistin tuaj nëse keni ndonjë pyetje. Nëse zona e dëmtuar do të ekspozohet ndaj dritës së ditës, duhet ta mbroni atë nga rrezet UV duke përdorur një produkt foto-mbrojtës derisa lëkura të riparohet plotësisht për të shmangur hiperpigmentimin që mund të lërë një shenjë të përhershme.

PASTRIMI

Është e rëndësishme të pastroni dhe dezinfektoni të gjitha plagët para se të vendosni një produkt trajtimi.

PËRKUJDESJE LËKURE

Tre llojet kryesore të lezioneve të përshkruara më sipër kanë nevojë për trajtime të ndryshme që mund të krijojnë një mjedis që promovon riparimin e lëkurës dhe adreson nevojat e tyre specifike: tharje, hidratim, ushqim, etj. Zgjidhni trajtime riparuese që përmbajnë përbërës aktivë qetësues për të zvogëluar shqetësimet dhe ndjesitë e kruajtjes që janë të shpeshta gjatë fazës së riparimit. Ato gjithashtu duhet të kenë përbërës aktivë anti-bakterialë për të parandaluar përhapjen e bakterieve. Të gjitha këto produkte janë krijuar për t'u përdorur në lezione të vogla ose pasi të keni përfunduar trajtimin e përshkruar nga mjeku juaj. Ato do të ndihmojnë në optimizimin e procesit të riparimit.